بهترین کمپرسور کولرگازی
انواع کمپرسور کولر گازی
کمپرسور؛ قلب تپنده سیستم‌های تهویه مطبوع و کولرهای گازی
در سیستم‌های تهویه مطبوع و کولرهای گازی، کمپرسور به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین اجزا و در واقع «قلب تپنده» دستگاه شناخته می‌شود. این قطعه وظیفه دارد گاز مبرد را از اواپراتور مکش کرده، آن را فشرده‌سازی کند و به سمت کندانسور هدایت نماید. عملکرد صحیح کمپرسور نقش کلیدی در راندمان، عمر مفید و کیفیت سرمایش یا گرمایش سیستم ایفا می‌کند.
با پیشرفت‌های تکنولوژیکی تا سال 2025، کمپرسورها در مدل‌ها و فناوری‌های متنوع‌تری طراحی و عرضه شده‌اند که هر کدام از آنها دارای مزایا، محدودیت‌ها و کاربردهای خاص خود هستند. انتخاب صحیح کمپرسور، به‌ویژه در کولرهای گازی اسپلیت، تأثیر مستقیم بر بازده انرژی، کاهش مصرف برق و عملکرد در شرایط اقلیمی مختلف دارد.
کمپرسور چیست و چگونه کار می‌کند؟
کمپرسور در اصل یک تجهیز مکانیکی است که با فشرده‌سازی سیالات و گازها، دمای آنها را افزایش داده و آنها را برای ورود به مرحله بعدی سیکل تبرید آماده می‌سازد. در کولرهای گازی، معمولاً از گاز مبرد R22 یا مدل‌های جدیدتر مانند R410A و R32 استفاده می‌شود. گاز مبرد پس از مکش توسط کمپرسور فشرده شده و تحت فشار بالا به کندانسور منتقل می‌شود. در این مرحله، گرمای خود را از دست میدهد و به مایع تبدیل می‌گردد که همین فرآیند باعث تولید سرمایش مؤثر در سیستم می‌شود.
چرا شناخت انواع کمپرسور اهمیت دارد؟
شناخت انواع کمپرسور به شما کمک می‌کند تا در هنگام خرید کولر گازی یا طراحی سیستم تهویه، انتخابی هوشمندانه و متناسب با نیازها و شرایط محیطی داشته باشید. عوامل مهمی مانند:
-
میزان مصرف انرژی
-
سطح صدا
-
توان سرمایشی یا گرمایشی
-
سازگاری با شرایط آب‌وهوایی مختلف (معتدل، گرمسیری، شرجی و…)
-
دوام و هزینه تعمیرات
همگی به نوع کمپرسور مورد استفاده بستگی دارند.
در ادامه مقاله می‌توان به بررسی انواع کمپرسور از جمله روتاری، اسکرال، پیستونی، اینورتر و دیجیتال اسکرال پرداخت و مشخص کرد هر کدام در چه شرایطی بهترین عملکرد را دارند.
انواع کمپرسور کولرگازی
حالا که با کار کمپرسور های کولر گازی آشنا شدیم وقت آن است که با انواع کمپرسور آشنا شویم همان طور گفتیم کار فشرده سازی سیالات و گاز ها بر عهده کمپرسور است اما کمپرسور ها به روش ها و عملکرد های کاملا متفاوت عمل متراکم سازی را انجام میدهند در اینجا به شرح آن خواهیم پرداخت .
نحوه کار کمپرسور پیستونی (Reciprocating Compressors)
کمپرسور پیستونی یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین انواع کمپرسورهای مورد استفاده در سیستم‌های سرمایشی مانند کولرهای گازی و تهویه مطبوع است. این کمپرسورها عملکردی مشابه موتور خودرو دارند و از مکانیزم رفت و برگشتی (Reciprocating Motion) برای فشرده‌سازی گاز مبرد استفاده می‌کنند.
ساختار کلی کمپرسور پیستونی:
-
سیلندر و پیستون: که داخل آن حرکت رفت و برگشتی انجام می‌شود.
-
میل‌لنگ (Crankshaft): برای تبدیل حرکت چرخشی موتور الکتریکی به حرکت رفت و برگشتی پیستون.
-
سوپاپ‌های ورودی و خروجی: برای کنترل ورود و خروج گاز مبرد به داخل سیلندر.
مراحل عملکرد کمپرسور پیستونی:
-
مکش (Suction):
در ابتدای سیکل، پیستون به سمت پایین حرکت می‌کند و فشار درون سیلندر کاهش می‌یابد. این کاهش فشار باعث باز شدن سوپاپ ورودی شده و گاز مبرد با فشار پایین از اواپراتور به داخل سیلندر کشیده می‌شود. -
تراکم (Compression):
پس از پر شدن سیلندر از گاز، پیستون به سمت بالا حرکت می‌کند. این حرکت باعث فشرده شدن گاز مبرد درون سیلندر می‌شود. در این مرحله، فشار و دمای گاز افزایش می‌یابد. -
تخلیه (Discharge):
زمانی که فشار داخل سیلندر از فشار کندانسور بیشتر شد، سوپاپ خروجی باز می‌شود و گاز پرفشار به سمت کندانسور هدایت می‌شود تا سیکل تبرید ادامه یابد.
ویژگی‌ها و مزایا:
-
مناسب برای مناطق با دمای بالا
-
قدرت بالا و مناسب برای فضاهای بزرگ‌تر
-
عملکرد نسبتاً پایدار و قابل اطمینان
معایب:
-
صدای زیاد در مقایسه با کمپرسورهای روتاری یا اسکرال
-
مصرف برق بیشتر
-
وزن سنگین و ابعاد بزرگ‌تر
-
لرزش بالا به دلیل مکانیزم رفت و برگشتی
کاربرد کمپرسور پیستونی در سال 2025
با وجود توسعه کمپرسورهای کم‌مصرف‌تر مانند اینورتر و اسکرال، کمپرسورهای پیستونی هنوز هم در مناطقی که نیاز به تحمل بار بالا یا شرایط سخت دارند (مانند مناطق گرمسیری ایران)، به کار می‌روند. در سال 2025 نیز همچنان در برخی کولرهای گازی ایستاده و سیستم‌های سرمایشی صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مزایا و معایب کمپرسورهای پیستونی
کمپرسور پیستونی کاربرد زیادی دارد و در صنایع متفاوتی استفاده می‌شود. با مبردها سازگار است و قدرت تحمل دمای بالایی دارد و در برخی دستگاه‌ها عملکرد مناسبی حتی برای استفاده در شهرهای گرم و حاره‌ای دارد.
در کنار این مزایا باید گفت کمپرسورهای پیستونی صدا و لرزش زیادی دارند و بازدهی آنها در مقایسه با سایر کمپرسورهای کولرگازی کمتر است.
بهترین کمپرسور کولرگازی
عملکرد کمپرسور روتاری Rotary
کمپرسور روتاری یکی از پرکاربردترین انواع کمپرسورها در کولرهای گازی خانگی و اسپلیت‌هاست. این نوع کمپرسور نسبت به مدل‌های پیستونی، دارای ساختار ساده‌تر، صدای کمتر، راندمان بالاتر و مصرف انرژی پایین‌تری است. به همین دلیل در سال‌های اخیر به ویژه در کولرهای اینورتر و کم‌مصرف، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
ساختار کمپرسور روتاری
در کمپرسورهای روتاری، برخلاف مدل‌های پیستونی که حرکت رفت و برگشتی دارند، مکانیزم چرخشی (Rotational Motion) استفاده می‌شود. اجزای اصلی شامل:
-
روتور (Rotor): قطعه‌ای چرخان که مبرد را حرکت میدهد.
-
تیغه یا پره (Vane): که در تماس با دیواره استوانه و روتور قرار می‌گیرد.
-
سیلندر استوانه‌ای شکل: محل گردش روتور و فشرده‌سازی گاز.
-
ورودی و خروجی گاز مبرد: برای مکش و تخلیه گاز.
نحوه عملکرد کمپرسور روتاری
-
مکش (Suction)
روتور داخل سیلندر شروع به چرخش می‌کند. تیغه‌ای که همراه روتور می‌چرخد، گاز مبرد را از ورودی مکش کرده و در فضای بسته‌ای بین تیغه و دیواره سیلندر به دام می‌اندازد. -
فشرده‌سازی (Compression)
با چرخش مداوم روتور، حجم محفظه حاوی گاز به تدریج کاهش یافته و گاز فشرده می‌شود. این فرآیند کاملاً پیوسته و بدون ضربه انجام می‌شود، که باعث عملکرد نرم و کم‌صدای دستگاه می‌گردد. -
تخلیه (Discharge)
گاز پرفشار پس از فشرده شدن، از خروجی کمپرسور به سمت کندانسور فرستاده می‌شود.
مزایای کمپرسور روتاری:
-
صدای بسیار کم و بدون لرزش
-
مصرف انرژی پایین‌تر نسبت به کمپرسورهای پیستونی
-
طول عمر بالا در صورت استفاده صحیح
-
مناسب برای مناطق با آب‌وهوای معتدل و مرطوب
معایب:
-
راندمان پایین‌تر در مناطق خیلی گرم نسبت به کمپرسورهای پیستونی
-
حساسیت بیشتر به نوسانات برق یا گرفتگی گاز
-
عملکرد بهینه نیازمند نگهداری دقیق‌تر و کیفیت بالای مبرد است
کاربرد کمپرسور روتاری در سال 2025
در سال 2025، کمپرسورهای روتاری به دلیل سازگاری بالا با فناوری اینورتر، در بیشتر کولرهای گازی خانگی، دیواری و حتی پرتابل مورد استفاده قرار می‌گیرند. برندهای معتبر جهانی مانند ال‌جی، گری، سامسونگ، هایسنس و هایر از این نوع کمپرسور در مدل‌های کم‌مصرف خود بهره می‌برند.
کمپرسور اسکرول Scroll
کمپرسور اسکرال یا اسکرول که به آن موتور مارپیچی هم می‌گویند نوعی از کمپرسور است که از نظر ساختار دارای دو تیغه‌ی مارپیچی است و با حرکت این دو مارپیچ و حلزونی، گاز فشرده شده و از کمپرسور خارج می‌شود. تولید این نوع کمپرسور نسبتا سخت‌تر است و نیاز به دقت عمل بسیار بالایی دارد تا در نهایت دو حلزونی کمپرسور به شکل صحیح و استاندارد و هماهنگ عملکرد داشته باشند. این کمپرسور معمولا در کولرهای گازی با ظرفیت بالاتر استفاده می‌شود.
مزایا و معایب کمپرسورهای اسکرال
کاهش صدای کمپرسور و عدم اتلاف انرژی از مزایای این نوع کمپرسور است. همین مزایا باعث طول عمر بالاتر این نوع کمپرسور نیز شده است؛ در کنار این مزایا باید گفت قیمت این نوع کمپرسور نسبتا بالاتر است.
کولرگازی با موتور طلایی چیست؟
چند سالی است که وقتی برای خرید به فروشگاه‌های تهویه مطبوع مراجعه می‌کنید، احتمالا واژه‌ی کولرگازی موتور طلایی یا کولرگازی رادیات طلایی را خواهید شنید. این کولرهای گازی دارای Gold Fin هستند. کندانسور دارای ورقه‌های آهنی به نام Fin است، که موجب افزایش سطح تماس دستگاه با هوا می‌شود. باید بگوییم که در واقع کندانسور یا همان اصطلاحا رادیاتور کولرگازی در این نوع دستگاه‌ها به رنگ طلایی است و ارتباطی به کمپرسور آن ندارد! در واقع کندانسور با موادی مخصوص پوشانده شده تا موجب شود این قطعه تبادل دمایی بیشتری داشته باشد؛ در این نوع کولرها به دلیل وجود همین فین‌های طلایی، تبادل دمایی کولرگازی با هوای محیط بیشتر است و به همین علت بازدهی بالاتری دارد. علاوه بر آن، این نوع کندانسور طول عمر بالاتر، مقاومت بیشتر و احتمال فرسایش کمتری نیز دارد.
تفاوت کمپرسور اینورتر و معمولی در کولر گازی
طی سال‌های اخیر استفاده از کولرهای گازی اینورتر رواج یافته و افراد زیادی ترجیح میدهند از کولرهای گازی اینورتر استفاده کنند تا هزینه‌ی برق کمتری بپردازند و هم سرمای مطبوع‌تری داشته باشند. در واقع کولرهای گازی اینورتر از نظر کارکرد کمپرسور، عملکرد بهتری دارند.
کمپرسورهای کولرهای گازی غیراینورتر پس از اینکه دمای محیط را خنک می‌کند، خاموش شده و دوباره پس از اینکه هوای اتاق حدود 0.5 درجه گرم شود، مجدد روشن شده و سرما میدهد؛ این عملکرد باعث می‌شود موتور دستگاه در بازه‌های کوتاه مدت خاموش و روشن شود و همین خاموش و روشن شدن‌های مکرر باعث می‌شود آمپرکشی لحظه‌ی استارت بارها تکرار شود و مصرف برق دستگاه افزایش یابد.
اما در کولرهای گازی اینورتر، کمپرسور دورمتغیر و یا همان اینورتر با توجه به اختلاف دمایی با هوای محیط با دور معینی کار می‌کند و پس از اینکه هوای اتاق خنک شد، دور کمپرسور پایین می‌آید و دستگاه با روند آرام‌تری سرمادهی خواهد داشت؛ البته گاهی با توجه به استاندارد دمای تعیین شده ممکن است کمپرسور کولرگازی اینورتر نیز خاموش شود، اما دفعات خاموشی موتور کولرگازی اینورتر بسیار کمتر است. با توجه به دور متغیر دستگاه، میزان مصرف انرژی نیز مدیریت شده و هزینه‌ی مصرف برق کولرگازی کاهش می‌یابد.
کمپرسور Dual inverter چیست؟
در مورد کولرهای گازی اینورتر ممکن است کلمه‌ی Dual inverter یا Dual cool را زیاد بشنوید و یا اینکه نام آن را بر روی پنل کولرهای گازی مشاهده کنید؛ Dual inverter به این معناست که کمپرسور کولرگازی شما از نوعTwin Rotay بوده و در واقع به جای یک روتور دارای دو روتور و قسمت چرخنده است؛ این طراحی کمپرسور باعث قدرت بیشتر کولرگازی در سرمادهی و لرزش و صدای کمتر آن می‌شود و می‌تواند انتخاب خوبی باشد.
کولرگازی با کدام کمپرسور مناسب محیط شماست؟
با توجه به دمای محیط و هوای شهر خود لازم است کولرگازی با کمپرسور مناسب از نظر کلاس آب و هوایی خریداری کنید؛ کلاس آب و هوایی کولرهای گازی با علامت T1 ، T2 و T3 مشخص می‌شود؛ در این رده بندی T3 کولرهای گازی حاره‌ای و مخصوص مناطق گرمسیری است و می‌تواند در شهرهایی با دمای بالاتر نیز سرمادهی داشته باشد.
بهترین کمپرسور کولرگازی
شما میتوانید انواع کمپرسورهای موجود در بازار ایران را از مجموعه آراد برودت تهیه کنید.